BEGRIPSOMSCHRIJVING

Als introductie tot het ‘nieuwe denken dient een goed begrip van waar new age nu eigenlijk voor staat. Het kern begrip is ‘het tijdperk van Aquarius’, waarmee onontkoombaar een heel ander denken de wereld wordt ingebracht. Dat dit grote problemen meebrengt komt, omdat mensen als regel erg terugschrikken voor ingrijpende veranderingen, temeer waar het verleden en zijn waarden sterk in het emotionele leven verankerd ligt.

Daarom voorziet new age niet alleen in een nieuwe wereld (van schone schijn), maar ook in een weg om vanuit de ‘old age’ van ‘Pisces’ of ‘Vissen’ deze new age van ‘Aquarius’ of ‘Waterman’ binnen te gaan. Deze weg heet het ‘grensgebied van Aquarius’ en heeft als doel een wisseling van paradigma of verandering van denken.

Dit proces begint bij individuele mensen, die voorlopers of nalopers kunnen zijn. Altijd zal dit moeten resulteren in een ’transformatie’ van de maatschappij, die daarmee terugkeert naar een primitieve staat, ook wel genoemd de ‘herbetovering der wereld’. Veel van deze zaken zullen sympathiek bij de mensen overkomen, vooral als falen en feilen van onze huidige samenleving breed worden uitgemeten en wezenlijke oplossingen uitblijven. Achter dit alles staat een macht en een denken dat zal worden aangetoond en ontmaskerd.

New age wordt gebruikt om daarmee een nieuw tijdperk aan te duiden, dat volgens een astrologische duiding zou zijn ingegaan. Het interessante hierbij is dat meerdere vooraanstaande astrologen en esoterici (zij, die openstaan voor ‘boodschappen’ uit de ruimte) dit onafhankelijk van elkaar hebben berekend! De mensheid zou zich bevinden in de overgang van het ene tijdperk naar het andere. Het tijdperk dat thans is afgelopen, is het polariserende tijdperk van ‘Pisces of Vissen’. ‘Vissen’ is het symbool van het christendom, waarbij het ging om ‘absolute waarheidsvragen’ en in het baanbrekende newagewerk, ‘De Aquarius Samenzwering’, heeft nu juist dat denken de ontwikkeling van de mensheid ten zeerste geremd en de individuele mens beroofd van veel ‘ongeremde levensvreugde”.

Het tijdperk dat wij zijn ingetreden staat in het teken van de regenboog (soms wordt hierbij ook de piramide gebruikt): dit is het harmoniserende tijdperk van ‘Aquarius’ of ‘Waterman’. De ‘Waterman’ is het symbool van de universalistische religie uit het Verre Oosten. Deze beoogt de krachten van de mikrokosmos (het diepere bewustzijn van de mens) en van de makrokosmos (het heelal, de natuur) op elkaar te betrekken en zo mens en wereld ‘holistisch’ (in zijn geheel, heelzaam) te verbinden.

Deze new age is dus kosmisch en astrologisch bepaald. Anderzijds moet deze op aarde worden gerealiseerd tot een wereldregering, die wordt voorbereid en uitgevoerd door ‘de wereldhelpers en -hoeders’, volgens een blauwdruk die wel ‘Het Plan’ wordt genoemd. Er bestaat een wereldomspannend netwerk van individuele personen, cellen en grote ondernemingen die het religieus, politieke systeem voor zo’n wereldgemeenschap voorbereiden. Zij werken aan de verwezenlijking van een plan, dat voor velen nog verborgen is, maar dat reeds lang in kringen van geheime genootschappen wordt gekoesterd: een wereldregering die zowel ‘luciferisch’ (staande onder een occulte ‘lichtmacht’) als ‘pan religieus’ (alle religies omvattend) van aard zal zijn. Deze regering beoogt een beheersing van alle terreinen van de menselijke samenleving, die door haar worden overgenomen in naam van een ‘globale gerechtigheid’. Daarbij zal aan iedereen zijn persoonlijke vrijheid worden ontnomen, opdat eindelijk de toestand van universele harmonie bereikt zal worden.

De heilsvisie van de newagebeweging gaat op tweeërlei wijze in tegen het getuigenis van de Heilige Schrift:

1. Zij vertrouwt zelf op de ontwikkelingskrachten van evolutionaire processen. De mens dient zich van deze krachten bewust te worden en deze zelf tot leven te wekken, zodat zijn ziel zelf de drijvende kracht van zijn verdere evolutie zal zijn. Dit proces zal uiteindelijk leiden tot het openbaar worden van de identiteit van het goddelijke en het menselijke. Het principe van de mens die zichzelf tot god ontwikkelt, vinden we terug in tal van oosterse en westerse sekten, maar het is al zo oud als het bedrog van de slang in de hof van Eden: “Gij zult zijn als God” (Gen. 3:5).
2. Bovendien staat de utopie van een maatschappij van wereldvrede haaks op het bijbels eschatologische zicht op het einde van deze tegenwoordige tijd en de komst van het Godsrijk. Op grond van de zonde en het ongeloof zal de geschiedenis der mensheid namelijk niet uitmonden in de universele vrede, tenzij deze aarde zelf ingrijpend veranderd wordt. Veeleer zullen de diepgewortelde zelfzucht (Rom 7:18) en machtswellust telkens weer voeren tot nieuwe en vreselijke conflicten (Matt 24:6-7, Openb 6:4). Hiermee kondigt zich tegelijk het toekomstig strafgericht van God aan. Eerst met de wederkomst van Jezus Christus zal op een hernieuwde aarde het Rijk Gods, de toestand van vrede en gerechtigheid, openbaar worden (Op 20-22), waarnaar de mensheid sinds de uitdrijving uit het paradijs zo vurig heeft uitgezien.

Niettemin is de newagebeweging tegelijk een bevestiging van de bijbelse profetie over de eindtijd. Hier tekenen zich op treffende wijze reeds de contouren af van een totalitair stelsel van wereldeenheid, dat zich richt tegen God. In de waarschuwingen voor de komende antichrist heeft de Bijbel dit stelsel van wereldbeheersing reeds voorzegd (2 Thess 2:3-12, Op 17:17).

De eerste twee kernbegrippen van new age werden hiervoor reeds kort aangeduid. Het zijn de namen voor een tweetal astrologische tijdperken, die elkaar iedere 2100 jaar zouden opvolgen. Na zo’n tijdperk komt de aarde terecht in een stand, die haar plaatst in een ander beeld van de zogenaamde dierenriem. Omstreeks het begin van de jaartelling wijzigde dit beeld zich van de Ram (Aries) naar de Vissen (Pisces). Dit sterrenbeeld zou vele eeuwen lang op kosmische wijze het denken van de mensen hebben beheerst om thans, in de tijd waarin wij leven, het veld te ruimen voor Aquarius of Waterman. In dit nieuwe sterrenteken zou de wereld een volslagen nieuw tijdperk tegemoet treden, dat ten opzichte van het vorige tijdperk alleen maar voordelen zou hebben, aldus ‘het evangelie’ van de new age.

De newagebeweging stelt nu dat de wereld zich thans bevindt in de overgang

• van het polariserende tijdperk van de Vissen, waarbij het ging om ‘absolute waarheidsvragen’, wat leidt tot tegenstellingen,
• naar het harmoniserende tijdperk van de Waterman, symbool van de universele religie uit het Verre Oosten, die alles samenbrengt.

In het tijdperk van de Vissen maakt de waarheidsvraag scheiding tussen mensen, wat soms leidde tot wrede onderdrukking en oorlogen. Het orthodoxe christendom, dat de Vis als symbool voerde, wordt hiervan mede beschuldigd en christenen die vasthouden aan absolute bijbelse waarheden worden smalend ‘Noord-Atlantische fundamentalisten’ genoemd! Daarentegen richt men zich in het tijdperk van de Waterman op een waarheid overstijgende wereldeenheid der religies, waarin alle oude tegenstellingen of antitheses zich tot een hogere samenstelling of synthese verenigen.

De Bijbel wijst iedere astrologische of esoterische duiding van de tijden af en laat zich niet ‘inpassen’ in één bepaald tijdperk, waarin haar boodschap als waarheid zou gelden! Gewaarschuwd wordt wel voor een onbijbels denken dat algemeen over deze wereld zal komen en zal leiden tot een grote afval of godverzaking (1 Timotheüs 4: 1-5). Uitdrukkelijk wordt dan ook gewezen op een periode, genoemd ‘latere tijden’ of ‘einde aller dingen’ waarin alle geldende normen ingrijpend veranderen (1 Petrus 3:7-11), nader omschreven in 2 Petrus 2. Zij die vasthouden aan goddelijke, eeuwige waarden zullen het dan heel moeilijk krijgen en worden gewaarschuwd en bemoedigd tegelijk (1 Petrus 3:12-19). Ook wordt in de Bijbel waarheid niet tegenover eenheid uitgespeeld en dat gebeurt ook niet met liefde of met vrede, zoals wordt gedaan door new age. Integendeel, liefde is gegrond op waarheid (Efeziërs 4:3,15, 1 Korintiërs 13:6, Psalm 85: 11, Hebreeën 7:2). De Here God roept ons, juist bij de ‘wisseling der tijden’, krachtig op om te blijven bij ‘de gezonde leer’ (1 Timotheüs 1 en 6, 2 Timotheüs 1 en 4, Titus 1 en 2).

De overgang van het tijdperk van de Vissen naar het tijdperk van de Waterman is niet op een dag nauwkeurig te bepalen, een soort ‘kosmisch nieuwjaar’, ook al zijn er mensen die dit tijdstip hebben bepaald in februari 1962 of augustus 1987. Tussen deze tijdperken ligt meer een grensgebied, dat een overgang vormt van een hele wijze van denken, een totale wereldbeschouwing. Vanuit het ‘Vissen-denken’ worden de ontwikkelingen dikwijls als negatief beoordeeld: chaos, verlies aan oriëntatie en zekerheden, teloorgaan van vaststaande waarden en moraal. Vanuit het ‘Waterman-denken’ wordt dit juist positief beoordeeld, als een noodzakelijke afbraak van het oude om de nieuwe tijd zonder ‘ballast’ tegemoet te treden, Hoe eerder de mensen dat inzien en bereid zijn hun denkkaders grondig te herzien, des te meer zullen zij zonder problemen dit grensgebied overschrijden en ingaan in de echte new age.

Met ‘Grensgebied van Aquarius’ wordt de overgang aangegeven van het oude tijdperk (Pisces) naar het nieuwe tijdperk (Aquarius). Met name wordt hiermee de nieuwe religiositeit beschreven die het Westen momenteel meemaakt en die wel als de geboorte weeën van de nieuwe tijd worden gekenschetst. Bij de religie wendt men zich thans vrij algemeen af van conventionele bijbeluitleg of geloofsbeleving, wat voor velen leidt tot een complete desoriëntatie. Tegelijkertijd is er een grote hang naar oude en nieuwe vormen van spiritualiteit, variërend van primitief sjamanisme tot modieus holisme en van esoterische wetenschappen tot parapsychologie.

Ook de wereld der wetenschap beweegt zich in dit grensgebied. Dit geldt niet alleen voor de menswetenschappen, zoals de psychologie, maar juist ook voor de exacte wetenschappen, met name de natuurkunde. Hiermee wordt het hele wetenschapsbedrijf, mede onder invloed van new agers als Fritjof Capra en Ilya Prigogine, getrokken binnen het grensgebied van Aquarius. Dan heet het ook niet meer ‘wetenschap’, maar spreekt men liever van ‘wetenskunst’, die moet bijdragen tot wat wordt genoemd de herbetovering van de wereld! Wisseling van paradigma is de overgang naar een nieuwe instelling van het denken, die maakt dat de mens gaat ‘passen’ in de wereld van new age.

De term werd voor het eerst gebruikt door Thomas Kuhn, in zijn in 1962 verschenen werk ‘The Structure of Scientific Revolution’. Paradigma (Grieks: paradeigma = patroon, voorbeeld) staat voor de wereld van denken, het stelsel van vooronderstellingen, dat iemand heeft en dat geheel zijn denken en handelen bepaalt. Kenmerkend voor het ‘Vissen’ tijdperk zijn vaststaande paradigma’s of denkwerelden van mensen, die in bepaalde situaties heftig met elkaar in botsing kunnen komen, bijvoorbeeld in godsdienstoorlogen.

Op allerlei manieren worden de mensen gemotiveerd om het oude wereldbeeld te verlaten, bijvoorbeeld door hen te doen ‘ervaren’ dat dit niet meer voldoet. Dat oude wereldbeeld wordt wel aangeduid als ‘kartesiaans’ denken (zoals dat door Descartes was ontwikkeld), namelijk een scheiding tussen geest en materie, de logica dat iets niet tegelijkertijd waar en niet waar kan zijn. Aan de andere kant worden zij voorbereid (geconditioneerd) op het nieuwe denken van Aquarius: niet meer denken in tegenstellingen, wij vormen allemaal onderdeel van een groter, ‘goddelijk’ geheel. Als gevolg hiervan ‘kantelt’ nu het oude wereldbeeld dat mechanistisch en materialistisch is en dat allerlei niet waarneembare en niet verklaarbare verschijnselen afdeed als ‘bijgeloof, ‘hallucinaties’, ‘kwakzalverij’, enzovoort. Zo ontstaat snel een nieuw wereldbeeld, dat in tegenstelling tot het oude wereldbeeld waardevrij en zonder absolute normen wil zijn, maar zich daarbij wel argeloos openstelt voor een nieuwe godenleer.