INTERNET, BEHEERSBAAR OF NIET?

Na een lange werkdag kom je thuis en je ploft neer op de bank… Waar zijn de kinderen? Je loopt naar boven en hoort het vermaak al uit de slaapkamers komen: de oudste is druk achter de pc met chatten bezig; de jongste speelt een online spelletje tegen andere spelers op internet. Je partner roept: “Ben even mijn e-mail aan het checken, hoor!” Herkenbaar?!

Internet: het grootste medium zonder grenzen, zonder regels en zonder beperkingen. Overal toegankelijk: 24 uur per dag! Verweven met onze maatschappij. Ook met ons leven? Waar leef jij: op internet of in de realiteit?

Wat doet internet met onze maatschappij? Zijn er naast de vele voordelen ook nadelen? Of zelfs gevaren? Inmiddels is internet binnen gedrongen in bedrijven, scholen, maar ook thuis in het gezinsleven. Kortom, het is verweven met de hele maatschappij! Het vergt steeds meer tijd van ons. Sommigen spreken over internetverslaving: een fenomeen dat vooral bij jongeren ernstig toeneemt. De vraag is in toenemende mate: hoe moeten we met dit verschijnsel omgaan ?In veel gevallen is internetgebruik niet meer te beheersen: het biedt alles… Het controleert ons en onze kinderen. Een schok? Ja, misschien wel. Omdat het zo gemakkelijk toegankelijk is en alles biedt wat onze nieuwsgierigheid prikkelt, wordt het ongemerkt tot een afgod. Een afgod, die zelfs de tv aan de kant weet te schuiven. Diverse onderzoeken wijzen uit, dat jongeren meer tijd besteden aan internet dan aan tv-kijken. Niet alleen via de pc, maar inmiddels ook via allerlei mobiele apparaten is het overal en altijd beschikbaar!

Kunnen we het fenomeen beheersbaar en gestructureerd aanbieden binnen bedrijven, scholen en in onze gezinnen? Wanneer mogen bezoekers gebruik maken van het internet, hoe lang en wat mogen ze dan wel of niet opzoeken? Vragen die erg gevoelig kunnen liggen. Als directie van een bedrijf of school, maar ook als gezinshoofd is het belangrijk een duidelijk standpunt en positie in te nemen over beheersbaar en gestructureerd internet. Met behulp van content filtering en software programma’s kan eenvoudig en doeltreffend het gebruik verantwoord worden aangeboden. Dat geldt zowel voor bedrijven en scholen,  als voor gezinnen! Misschien is de laatste wel de belangrijkste plaats waar dit nodig is; niet om extreme content te voorkomen, maar vooral om kinderen te leren omgaan met de vrijheid van internet en duidelijk te stellen op grond van de Bijbel wat wel en niet aan content mag worden opgezocht. Geef als ouder altijd een betrouwbaar voorbeeld, onderbouw en onderwijs op grond van Gods Woord, de Bijbel.

Gefilterd internet. Kan dat?
Kan de inhoud van internet beheersbaar aangeboden worden? Ja, dat kan op verschillende manieren, waarvan we later de belangrijkste zullen noemen. Maar wie bepaalt wat men wel en niet mag benaderen, wat de content betreft? En hoe bepaal je dat? We komen hier indirect met normen en waarden in aanraking. Waar zijn die echter op gebaseerd? Normen en waarden kunnen namelijk op verschillende manieren opgevat en beïnvloed worden door meningen. De enige basis om de content van internet te filteren is het gezaghebbende Woord van God, de Bijbel. Zelfs onze eigen mening, gevoel of overtuiging (uit het hart) kunnen misleidend zijn.

Praktische methoden van filteren
Er bestaan twee mogelijkheden  om de content van internet te filteren:

  • filteren aan de kant van de bezoeker (op bedrijf, school of in gezin),
  • filteren aan de kant van de Internet Service Provider (ISP)

 Filteren aan de kant van de bezoeker houdt in, dat er op elke pc of in het lokale netwerk iets wordt toegevoegd: bijvoorbeeld filtersoftware. Dat is een router met een filter of icra-opties in de webbrowser. Grote nadelen van deze categorie zijn dat elke pc moet worden voorzien van filtersoftware of icra-opties en dat de filtermethodes vrij eenvoudig zijn te omzeilen.

Filteren aan de kant van de Internet Service Provider (ISP) is het meest effectief. Hierbij is het niet nodig, dat aan de kant van de bezoeker iets geïnstalleerd moet worden. Elke pc zal gefilterde content ontvangen. Hiermee hebt u de zekerheid, dat ongeoorloofde content niet uw bedrijf, school of huis binnenkomt! Een goed en bekend voorbeeld hiervan is Filternet in combinatie met ISP Solcon. (Let wel, er is ook een versie van Filternet die in de vorige categorie valt)Deze categorie van filteren is ook te omzeilen, maar dat is vrij moeilijk.

Met de huidige filtermethodes binnen de tweede categorie wordt ruim 90 procent van ongeoorloofde content geweerd. Het vastleggen van bezochte websites kan bij beide categorieën goed helpen inzicht te krijgen of ongeoorloofde content is bezocht. Er zijn diverse softwarepakketten beschikbaar die bezochte websites vast kunnen vastleggen in een logbestand.

 Gestructureerd internet. Helpt dat?

Wanneer mogen bezoekers internet op? Altijd, 2 uur per dag of 4 uur per week? Het gestructureerd aanbieden van internet kan de neiging tot internetverslaving beperken.  Een tijdslimiet helpt een bezoeker om internet efficiënter te gebruiken en alleen dat te doen, wat men wil doen. Hierdoor wordt het eindeloos en doelloos rondsurfen voorkomen en leert men om bewuster met tijd en het medium om te gaan.

Het principe is eenvoudig: de toegang tot internet wordt op bepaalde tijden opengesteld. Dit kan op meerdere manieren. De meest eenvoudige manier is om de toegang open te stellen vanuit de router (bij een breedbandaansluiting) aan de kant van de bezoeker. Er zijn routers die dit volgens een tijdstabel kunnen regelen, maar bij de meeste is dit een handmatig gebeuren.
Er bestaan ook diverse softwareprogramma’s om – met behulp van een tijdstabel –  de netwerktoegang tussen pc en router met internet te regelen. Een voorbeeld is iProtectYou Pro (zie afbeelding). Deze methode is echter gemakkelijker te omzeilen dan de eerstgenoemde, maar is doorgaans een prima oplossing, omdat de software ‘onzichtbaar’ op de pc aanwezig kan zijn.

Praktische tips

Hoe goed een internetfilter of toegangbeheerder ook is, er is altijd wel een mogelijkheid ongeoorloofde content te bekijken, hetzij door het omzeilen van het bovengenoemde, hetzij via andere media, zoals cd, dvd, usb-stick, e-mail, nieuwsgroepen of chatboxen. Het blijft belangrijk goed toezicht te houden op het gebruik van pc en internet. Laat uw standpunt altijd duidelijk zijn. Leg dit uit aan medewerkers, collega’s of aan leerlingen op school of thuis aan uw kinderen. Laat daarbij het eeuwige, onveranderlijke Woord van God, uw fundament zijn! Bedenk dat Jezus Christus Heer is!

Ik wil het artikel afsluiten met een aantal praktische tips voor veiliger internetgebruik door kinderen. Dit kunt u gebruiken op uw school of in uw gezin:

  • Zorg dat internetgebruik in het gezin zicht baar is, bijvoorbeeld in de huiskamer, zodat u gemakkelijk met uw kinderen kunt praten, als ze aan het surfen zijn. Ga regelmatig samen met uw kinderen online en geef aan welke content wel of niet geoorloofd is.
  • Laat uw kind nooit persoonlijke informatie geven, zoals naam, adres, leeftijd, telefoon- of mobiele nummer,  wachtwoorden, bank- of creditcardnummer,  etc. binnen chatrooms, e-mail of bulletinboards. Gebruik als naam altijd een nickname, dus een zelfbedachte naam, bijv. GreenFlower of PinkPanter.
  • Sta niet toe, dat uw kind een ontmoeting heeft met iemand die het online heeft leren kennen.
  • Installeer een softwareprogramma dat bezochte websites registreert. Controleer deze logs regelmatig en praat met uw kind, als een ongeoorloofde website is bezocht.
  • Gebruik een ISP-internetfilter om ongeoorloofde content buiten uw huis te houden. Onthoud, dat deze filters kinderen niet 100 procent beschermen  tegen ongeoorloofde content, maar ze houden wel ruim 90 procent buiten uw huis!
  • Leer kinderen omgaan met internet: praat er open met uw kinderen over.
  • Zorg dat u als leerkracht of ouder weet wat er met internet mogelijk is: chatten (bijvoorbeeld msn), filesharing (bijvoorbeeld Bittorrent),  nieuwsgroepen, gamen, enzovoort. Weet u dit niet, dan ziet u ook niet waar kinderen aan blootgesteld kunnen worden.
  • Installeer een programma dat pop-ups met reclamebanners onderdrukt. Sites waar kinderen veel komen, bevatten namelijk dikwijls ook pop-ups met advertenties of links naar ongeoorloofde content. Voor bijvoorbeeld Internet Explorer 7 is IE7pro een aanbevolen gratis programma.
  • Leer uw kind, dat het niet zomaar klikt op banners, attachments of links om uzelf ongevraagd van een maillijst te verwijderen. Vertel ook, dat het niet moet reageren op commerciële e-mails. Leer uw kind met mail om te gaan.
  • Bied internet gelimiteerd aan door zelf de toegang in de router te regelen of een programma daarvoor te installeren op de betreffende pc(‘s): bijv.  iProtectYou Pro.

“Richt daarom uw gedachten op alles wat waar, eervol, rechtvaardig, zuiver en mooi is en wat goed bekend staat, kortom alles wat deugdzaam en loffelijk is.”  Filippenzen 4:8 (HB)


Gerrit Veldman