Afgoderij in de virtuele wereld

Inleiding
In het zaterdagnummer van NRC van 12 januari 2019 stond een meer dan een paginagroot artikel waarin beschreven werd hoe een groep heksen een nieuwjaarsritueel, twee dagen voor nieuwe maan, uitvoerde aan de voet van de Erasmusbrug in Rotterdam. Vanuit een heksenkring werden teleurstellingen gedeeld die vervolgens op een steen werden geschreven. “Op het moment dat je er klaar voor bent, offer je je steen aan de Maasgod. Het is jouw feestje, jouw loslaatmoment,” zegt de ‘urban witch’ die de leiding heeft. De meeste deelnemers hebben teleurstellingen op het gebied van relaties, emotionele bindingen met een ex of overledene, soms ook traumatische ziekte-ervaringen. Zomaar een voorbeeld van afgoderij in onze tijd. Afgoderij is het eren met woord of daad van een valse, niet bestaande zichtbare of onzichtbare god. Afgoderij is egocentrisch en neemt de aanbidding die God toekomt, weg.

Wat is een afgod in het Oude Testament?
In het hele Oude Testament wordt gewaarschuwd tegen de afgoden. De eerste keer dat afgoderij in de Bijbel expliciet genoemd wordt, is als Rachel een afgodsbeeldje (teraphim), vermoedelijk een huisgod, van haar vader steelt en meeneemt naar het beloofde land (Gen 31). De eerste twee van de tien geboden gaan over een verbod op afgoderij. Gij zult u geen gesneden beeld makenGij zult u voor die niet buigen, noch hen dienen (Ex 20). Dienen in de zin van gebondenheid als een slaaf. Een slaaf heeft geen vrije keuze. Het ging dan om een zichtbaar voorwerp dat vereerd werd. Het duidelijkste voorbeeld was natuurlijk het gouden kalf (Ex 32). Omdat het volk te lang moest wachten, vroegen ze aan de hogepriester om een afgod te maken. Zonder aarzeling gaven zij hun gouden ringen aan Aäron die er een vorm van een kalf aan gaf en zei: “Dit is uw god die u uit Egypte heeft gevoerd.” God merkte dit op en was vertoornd en wilde het volk uitroeien. Vanwege de afgoderij moesten de volkeren uit Kanaän worden uitgeroeid. Gedurende de hele geschiedenis van Israël zien we de afgoderij van omliggende volkeren en dat Israël openstond voor deze afgoden. De afgod werd gezien als een aardse zichtbare representatie van een god die zelf onzichtbaar was waaronder Baäl, Astarte of Moloch. Dit ging gepaard met prostitutie, insnijdingen en kinderoffers. Ook de aanbidding van Jahweh door zichtbare symbolen werd als afgoderij gezien (Hosea 8: 5,6; 10: 5). Met de komst van nieuwe volkeren kwamen ook andere afgoden Israël binnen. De Assyrische en Babylonische volkeren namen hun goden mee en de overwinning toonde aan, dat hun god sterker was dan de God van Israël. Er waren goden als Tamuz die met name voor een goede oogst moesten zorgen. Ook de zon, de maan en de sterren werden voor de ballingschap zelfs in de tempel aangebeden (Jeremia 19 en Ezech 8). Afgoderij had alles te maken met ongehoorzaamheid aan God. Weerspannigheid is zonde der toverij en ongezeglijkheid is afgoderij (1Sam 15:23).

Afgoderij in het Nieuwe Testament
De speciale verlokkingen tot afgoderij worden gevonden in hun vergoddelijking van natuurlijke krachten en hun aantrekkingskracht op menselijke verlangens zoals, seks, kracht (oorlog), voorspoed (de oogst) en kennen van de toekomst. Afgoderij gaat snel over tot hekserij (magie), dat is het willen manipuleren van de uitkomst in je eigen voordeel. Hoe kan ik het geluk, de liefde, de overwinning mijn kant op laten vallen. We kennen allemaal wel bijgelovige acties van sporters om de kans op winst te “vergroten”, zoals het aan moeten raken van beide doelpalen voor de wedstrijd door de Duitse keeper Neuer. Wij hebben het woord ‘idool’ wat in het Nieuwe Testament gebruikt wordt voor afgod en dat betekent een ‘verschijning’. Paulus kwam op zijn zendingsreizen veel afgoderij tegen. In Athene lezen we, dat zijn geest in hem geprikkeld was, toen hij zag, dat de stad zo vol afgodsbeelden was (Hand 17). Paulus gebruikt hun beeld voor de ‘onbekende god’ om op Christus te wijzen. Ook de confrontatie in Efeze met de aanbidding van het ‘uit de hemel gevallen beeld’ en de grote Artemis laat afgoderij zien (Hand 19).
Afgoderij is niet alleen het geven van eer en toewijding aan een schepsel of menselijke schepping, maar ook het toegeven aan een menselijk verlangen en voorrang boven Gods wil (Galaten 5:19,20; Colossenzen 3: 5; 1 Petrus 4: 3). Met name de hebzucht wordt afgoderij genoemd. Tot slot zien we, dat de vraag wie aanbeden wordt, het Lam of het beest, onze eindbestemming bepaalt. De afgodendienaars, hun deel is in de poel die brandt van vuur en zwavel waar het beest en de valse profeet zijn (Op 19:20; Op 21:8). Een reden temeer om onze kinderen tot aanbidding van Hem te brengen.

Visualisatie
Voordat we gaan kijken naar afgoderij in de virtuele wereld een klein intermezzo over visualisatie. Visualisatie is het vertalen van een gedachte naar een beeld in ons hoofd. Het gaat dan niet om grafieken of animaties, maar om een manier om een concrete voorstelling te maken van het werk dat je wilt doen of de prestatie die je neer wilt zetten. In de topsport wordt dit veel toegepast om betere prestaties neer te zetten. Topsporters, zoals Epke Zonderland (rekstok), visualiseren voorafgaand aan de wedstrijd: ontspanningsoefeningen gevolgd door het visualiseren van de oefening. Door een hoger doel te visualiseren dan je ooit bereikt hebt, worden prestaties verbeterd.(i) 
Ook in opleidingen wordt visualisatie als een ‘mooie’ techniek voorgesteld om het innerlijk weten, het onbewuste te leren benutten. Vanuit het onbewuste leer je een beeld naar boven te laten komen waarin je je eigen toekomst schept. Door de zondeval is de mens niet meer volmaakt. De mens grijpt visualisatie aan om zijn eigen, gelukkige wereld te maken.
De voorganger Norman Vincent Peale (ii) heeft visualisatie in de kerk gebracht. De bekendste gebruiker is ongetwijfeld Donald Trump (iii), die door ds. Peale is getrouwd. Trump creëert zijn eigen waarheid zoals tijdens zijn inauguratie waar hij meer mensen liet toevoegen op de foto. America first and America great again! Trump heeft zijn ideaal plaatje gereed en spreekt altijd in die richting (positive confirmation).

bron: Politico Ilustration/
Getty Images/iStock

Het woord nepnieuws vult nu dagelijks onze sites. Maar laten we nu kijken hoe onze eigen kinderen hierdoor beïnvloed worden.

 

 

 

 

Afgoderij en onze kinderen
Televisiekijken door kinderen is de afgelopen decennia verschoven van een gezinsactiviteit naar het individueel kijken en dan met name op de mobiele telefoon. De televisie geeft een schijnwerkelijkheid weer, omdat de beelden in scene zijn gezet. Meer dan twee uur per dag voor de televisie was ‘normaal’ in Nederland. De 50-plusser kijkt nog meer, maar bij de jeugd is de absolute winnaar in kijkgedrag YouTube (iv). Tieners kijken nog maar 50 minuten per dag naar de televisie. Ik hoorde een journalist voor de radio zeggen, dat als zijn tienerkinderen niet binnen 15 minuten zijn geboeid de mobiele telefoon tevoorschijn komt en ze hun eigen dingen gaan bekijken. En je kijkt niet alleen een filmpje, maar je liket het en stuurt het door naar vrienden.

bron: artstation.com

Eventueel kun je ook je eigen filmpje (vlog) maken. Hetzelfde geldt voor Instagram en Facebook dat inmiddels aan populariteit inboekt. Je creëert je eigen wereld. Je kiest je eigen profielfoto of er zijn apps waarop je je profielfoto kunt verfraaien of je er ouder uit laten zien. In games koop je ‘skins’, identiteiten waarmee je speelt. Virtuele werkelijkheid (Engels: virtual reality) simuleert een omgeving via een computer of telefoon om de gebruiker via diverse zintuigen onder te dompelen in een ervaring. Ervaringen moeten daarbij steeds intenser worden. Het verschil met televisiekijken is dat je nu actief betrokken bent. Van toeschouwer word je dader. Jongens spelen meestal schietspelletjes. Veel van dit soort spelletjes wordt aangeboden via gratis sites. Alle basisscholen hebben een online leeromgeving. De leermethoden hebben zelden of nooit een christelijke achtergrond.

bron: pu.nl

De scholen zijn daarmee een instrument geworden om kinderen onder te dompelen in de online wereld. Er zijn bijna geen kinderen in de basisschoolleeftijd die niet regelmatig/dagelijks online zijn. De link met kunstmatige intelligentie staat nu nog in de kinderschoenen, maar zit eraan te komen. Onze kinderen worden straks dienstbaar gemaakt aan de ‘geest’ van de computer. Op dit moment worden de kinderen dienstbaar gemaakt aan de geesten die de ontwerpers van de online leerprogramma’s en games inspireren. Meer dan 1200 private en publieksorganisaties staan achter de site https://www.mediawijsheid.nl/ met als doelstelling kinderen vanaf 2 jaar aan het scherm te krijgen! Door digitaal spelen kun je snel nieuwe vaardigheden leren…

Waarom is online zijn zo aantrekkelijk? Het brengt je even in een andere wereld. Je vergeet de tijd en je omgeving en dat geeft een lekker gevoel. Een wereld die heel spannend is en die jezelf kunt vormgeven. Je hebt ook invloed op wat er gebeurt. Je bent ‘connected’. Je zoekt waardering/likes en krijgt die. Hoe meer contacten hoe populairder je bent. En ook al ben je een ‘nobody’ door een bekend spel te spelen of bekende artiest te volgen voel je jezelf een ‘somebody’. Het deleten van een account voelt als een verlies van identiteit. De mens is op zoek om god te worden (‘homo deus’). Een oude leugen van de satan en de virtuele wereld geeft hem die gelegenheid. Het resultaat in de werkelijke wereld is enorme tijd- en geldverspilling. Persoonlijkheden die gebonden zijn aan illusies en niet meer met de werkelijkheid om kunnen gaan, maar bovenal God beroven van de aanbidding die hem toekomt.

Wat is de oplossing?
Het gehoorzamen aan het evangelie. Afleggen van de oude en het aandoen van de nieuwe mens die in Christus geschapen is. Afgoderij verdwijnt uitsluitend bij het volgen van het Lam van God dat de zonde van de wereld wegneemt en de dagelijkse navolging door de heilige Geest.
Ook een aantal praktische tips kunnen helpen:
• Prent de Bijbel(verhalen) in bij de kinderen.
• Leer kinderen zo vroeg mogelijk accepteren dat ouders de norm bepalen.
• Bepaal prioriteiten in tijd- en geldbesteding.
• Opvoeden betekent ook het kind leren grenzen te trekken (Mijn zoon van 8 knipt verkeerde plaatjes uit een strip).
• Basisschoolkinderen, maar ook pubers hebben moeite met timemanagement. Stel duidelijk regels en afspraken.
• Stoor niet tijdens een game, chat etc. Heb begrip, dat de activiteit eerst afgelopen moet zijn voor een opvoedkundige interventie.
• Grijp in bij ongewenst gedrag, voorkomen signalen die duiden op verslaving (vi).
• Zoek de mogelijke oorzaak van het verkeerde gedrag. In de praktijk blijkt, dat jongeren allemaal iets ‘hebben’, bijvoorbeeld eenzaamheid waardoor het gamen, chatten, een ‘oplossing’ werd.

Ik sluit af met twee Bijbelteksten:

Verheug u, o jongeling, in uw jeugd, en uw hart zij vrolijk in uw jongelingsjaren; ja, volg de lust van uw hart en wat uw ogen aanschouwen, maar weet, dat God u om al deze dingen in het gericht
zal doen komen (Prediker 10:9).

Van al het gehoorde is het slotwoord: Vrees God en onderhoud zijn geboden, want dit geldt voor alle mensen. Want God zal elke daad doen komen in het gericht over al het verborgene, hetzij goed, hetzij kwaad (Prediker 12:13,14).

i)http://www.sportsimagery.nl/visualisatie.html
ii)https://en.wikipedia.org/wiki/Norman_Vincent_Peale
iii)https://www.politico.com/magazine/story/2015/10/donald-trump-2016-norman-vincent-peale-213220
iv)http://www.video-landscape.nl/#online-video-consumption
v)https://nl.wikipedia.org/wiki/Virtuele_werkelijkheid
vi)https://www.opvoeden.nl/mediaopvoeding/gamen-zo-voorkom-je-een-verslaving-bij-je-kind/

Swawek van der Meer

Hieronder volgt een samenvatting in het Engels

Idolatry in the virtual world

In my article I give a short overview of idolatry as we find in the Old and New Testament. In idolatry people enslave themselves to a an idle that is a representation of a hidden power. Disobedience is called idolatry. We also see the deification of human instinct in the areas of power (war), fertility (sex) and success (wealth). Placing you own desires above the will of God. Idolaters share their destination in the pool of fire with Satan and death.
Visualisation brought into the church by Norman Vincent Peale enables people to ‘create’ their own subjective truth. Initially television beamed an artificial world into the family atmosphere. Nowadays television is taken over by mobile phones and tablets as used by the young children and teenagers. It enables them to create and live in an individual, virtual and artificial world. Playing the senses is creating experiences that need to be more intense and more frequent which can lead to bondage.
Primary school children are daily on line. Governmental and NGO’s in the Netherlands have bundled their energy to bring children on line from the age of 2. Children are influenced, indoctrinated and finally enslaved by the spirit of the ungodly designers of Virtual Reality. Artificial Intelligence stands just around the corner and what will it do with our children?
Man is looking to become god. (‘Homo deus’). An old lie of Satan and the virtual world gives him that opportunity. The result in the real world is enormous time and money wastage. Personalities that are bound to illusions and can no longer deal with reality, but above all rob God of the worship that belongs to him.
The solution is following the Lamb of God that takes away the sin of the world. I finish with some easy to apply instructions and two bible verses: Eccl. 10:9 and 12:13,14.

Swawek van der Meer