Identificatie, persoonsregistratie en globalisering

Er is een groeiende spanningsveld tussen bescherming van de persoonlijke levenssfeer (privacy) en veiligheid. Sindsdien is er op dit gebied veel veranderd. De behoefte aan persoonsregistratie en betrouwbare identificatie is verder toegenomen. In augustus 2006 werd in ons land het biometrisch paspoort ingevoerd, dat is voorzien van een chip met een digitale pasfoto (gelaatsherkenning). Supermarktketen Albert Heijn startte in juni 2008 bij een van de vestigingen een experiment, waarbij kan worden afgerekend met de digitale vingerafdruk. Het lichaam als pincode. Twee weken erna was het systeem al gekraakt door een computerdeskundige.1

Chiptechnologie is bezig aan een snelle opmars. Steeds vaker worden RFID-chips (Radio Frequency IDentification) gebruikt voor identificatie en persoonsregistratie. Er zijn scholen in de VS waar de kinderen een armband dragen met een chip. Steeds meer producten worden voorzien van chips ten behoeve van diefstalpreventie en om logistieke processen efficiënter te laten verlopen. Chipimplantatie lijkt de taboefase voorbij. Er is al gesuggereerd om bij tbs’ers met proefverlof een RFID-chip te implanteren.2 Hoewel er in de samenleving vermoedelijk draagvlak voor zo’n maatregel bestaat, spraken critici hun zorg uit over het ‘digitaal brandmerken’ van groepen burgers. De praktijk leert immers dat in dergelijke situaties andere doelgroepen snel zullen volgen.

Gevoelige informatie
In 2007 werd het Burger Service Nummer (BSN) geïntroduceerd. Door de invoering van dit unieke persoonsnummer kunnen bestanden effectiever worden gekoppeld. Hierdoor zal de intensiteit van de informatieverwerking verder toenemen en nog meer gegevens van burgers worden opgeslagen. Vaak betreft het gevoelige informatie over ras, geloof of gezondheid die bijzondere rechtsbescherming geniet.3 Vanaf 2009 zal een aantal omvangrijke elektronische persoonsdossiers worden ingevoerd, zoals het Elektronisch pati¸ntendossier en het Elektronisch kinddossier. Het is van groot belang dat deze dossiers optimaal worden beveiligd en alleen toegankelijk zijn voor geautoriseerde personen. De verwerkte gegevens worden immers langdurig opgeslagen en een dossier kan iemand zijn leven lang ‘achtervolgen’.

Alarmbel
Het proces dat ik schetste, heeft voordelen, bijvoorbeeld voor de rechtshandhaving, doelmatig bestuur en een efficiënte bedrijfsvoering. De laatste jaren is er ook meer aandacht voor de zwaarwegende nadelen (zie ook www.jaapspaans.nl) . Het zijn de door de overheid zelf aangestelde toezichthouders, zoals het College Bescherming Persoonsgegevens en de Artikel 29-werkgroep van de EU, die regelmatig de alarmbel luiden over geconstateerde excessen. De ChristenUnie publiceerde enige jaren terug een gedegen notitie over het onderwerp en stelde dit jaar nog kritische Kamervragen over chipimplantatie.4 Over het algemeen ben ik van mening, dat christenen deze ontwikkeling te passief en gelaten over zich heen laten komen en dat betreur ik. Er is onvoldoende oog voor de geestelijke aspecten die op de achtergrond een rol spelen.

Universele processen
Voorbeelden uit de geschiedenis leren, dat informatie kan worden gebruikt om individuen of groepen burgers te manipuleren. Denk aan de perfecte registratie van Joodse medeburgers tijdens de Tweede Wereldoorlog én aan de voormalige DDR waar het dictatoriale bewind zich staande hield door controle en manipulatie. Ook de Bijbel verschaft ons voorbeelden waarbij informatie wordt misbruikt (Dani¸l 6:12,13). In toenemende mate zien we, dat overheden, personen en bedrijven informatie gebruiken om hun gezag te versterken. Ongebreidelde persoonsregistratie kan machtsconcentratie stimuleren, waardoor grondrechten onder druk komen te staan. Het is een probleem met een universele dimensie.

De mensheid wordt geconfronteerd met een groot aantal problemen met een grensoverstijgend karakter. Terrorisme, grondstoffenschaarste en economische chaos zijn belangrijke factoren die van invloed kunnen zijn op de toekomstige machtsverhoudingen op de wereld. Tijden van crisis vormden in de geschiedenis vaak een voedingsbodem voor de opkomst van autoritaire leiders. De problemen op de wereld zijn zo urgent, dat politici, topindustriëlen, militaire en geestelijke leiders openlijk aangeven, dat zij verlangen naar een Nieuwe Wereldorde met een krachtig centraal wereldgezag. Is het niet opmerkelijk, dat men er binnen twee decennia in is geslaagd een universele standaardisatie te verwezenlijken, voor bijvoorbeeld biometrie en chiptechnologie? Daarover moet al jarenlang zijn nagedacht door een wereldelite, die elkaar regelmatig ontmoet in organisaties als het Global Panel, de VN en het World Economic Forum.5 Veiligheid heeft topprioriteit en is een regelmatig terugkerend onderwerp op deze bijeenkomsten. Het wachten is op de machthebber die universele vrede propageert en met een mandaat van de wereldbevolking in staat is orde op zaken te stellen. Een aanslag of een andere calamiteit kan de situatie op scherp stellen en de wereldsituatie drastisch wijzigen. In deze 21e eeuw is een profetisch Bijbelgedeelte als Openbaring 13:11-18 geen fictie meer, maar technisch realiseerbaar. Reden genoeg om deze ontwikkeling waakzaam te volgen.

1. NRC-Handelsblad, 1 juli 2008. ‘Betaalsysteem Albert Heijn gekraakt’.

2. Algemeen Dagblad, 9 oktober 2006. ‘Voorzie tbs’ers van chip’.

3. Paragraaf 2 van de Wet bescherming persoonsgegevens.

4. Nederlands Dagblad, 16 mei 2008. ‘Privacy in EU loopt gevaar’.

Nederlands Dagblad, 13 februari 2008. ‘ChristenUnie bezorgd over de RFID-chip en privacy’.

5. www.globalpanel.orgwww.weforum.org .

Informatie ministerie van Algemene Zaken en Kamerstuk van 6 juni 2008. ‘Kamervragen over bezoek Balkenende aan de Bilderberg Conferentie’.

 

Jaap Spaans