OPVOEDEN TOT WEERBAARHEID vanuit het Evangelie

Christenouders willen hun kinderen opvoeden en laten onderwijzen vanuit Gods Woord. Hoe voeden wij kinderen op tot weerbaarheid? Ook wanneer de school andere waarden en normen hanteert? door drs. R.H. Matzken.

Hoe kunnen we onze kinderen beschermen voor de uitdaging van de tijdgeest?
Om ons hierin te kunnen verdiepen, wordt van ons een realistische instelling gevraagd.

Op grond hiervan moeten wij enkele zaken radicaal onder ogen zien:
1. Beseffen dat het oude, vertrouwde gaat verdwijnen. Het christendom is geen nostalgisch verlangen naar de goede oude tijd, maar de kracht en zekerheid van het weten dat het heden en de toekomst in Gods hand liggen.
2. Erkennen dat wij thans leven in een maatschappij in transformatie, een samenleving ‘in de overgang’ naar een nieuwe tijd, waarin alleen nog plaats lijkt te zijn voor een christendom dat zich hierbij helemaal aanpast.
3. Ons instellen op een samenleving waarin de mens weliswaar religieus en spiritueel, maar zonder God: de dreigende doem tracht af te wenden en zijn hoopvolle verwachtingen tracht te realiseren.
Zaken die verdwijnen; zaken die gaan komen en zaken die blijven
Wij zullen eraan moeten wennen dat veel zaken waarmee wij in onze christelijke cultuur generaties lang vertrouwd waren, zullen gaan verdwijnen. Onze samenleving wordt door en door geseculariseerd, waarbij God en zijn geboden naar de marge gedrongen zijn. Tegelijkertijd is onze samenleving op een nieuwe manier ‘religieus’ aan ’t worden, waarbij het bovennatuurlijke niet langer meer taboe is. Wie er voor kiest om getuige te zijn in een snel veranderende wereld, zal merken dat de Bijbel steeds meer voor ons gaat leven. Verging het de apostelen en de vroege kerk niet evenzo?

Van de zaken die gaan komen, noemen wij een drietal ontwikkelingen die heel ingrijpend zijn, maar waarvan veel ouders nauwelijks op de hoogte zijn:
– Achter de computer surfen op internet en de werkelijkheid beleven als ‘virtual reality’. Dit laatste betekent dat de gebruiker met behulp van de computer zich zijn eigen ‘werkelijkheid’ schept.
– In dialoog met de wereldreligies werken aan een nieuwe wereld-ethiek. Hierbij wordt de bron: de waarheid van de Bijbel vervangen door het doel: een voor allen leefbare wereld.
– In trance een ‘reis naar binnen’ maken en beschikken over ‘kosmische energieën’.

Wij leggen de nadruk op de zaken die blijven, zoals
– het Woord van God, dat blijft tot in eeuwigheid,
– de liefde van God, samen met het geloof en de hoop,
– Zijn roeping en opdracht, als ouders en als discipelen.


OPVOEDEN NAAR GODS WOORD
Het gezin blijft voor kinderen het belangrijkste punt van orientatie. Toch komt er veel op hen af dat in strijd is met de ‘geloofsopvoeding’ die zij hun kinderen geven. Daarom gaan wij in op twee aspecten van de geloofsopvoeding: Christocentrisch en Bijbelcentrisch.

Christocentrisch opvoeden volgens 2 Timotheüs 3:15
“Van jongs af ben je vertrouwd met de heilige geschriftenen, waaruit je wijsheid kunt putten die leidt tot redding door het geloof in Christus Jezus”
Christocentrisch betekent dat bij alles wat wij doen, rekening wordt gehouden met Jezus Christus. Hij is de Heer van het huis, wij zijn rentmeesters van alles wat Hij ons heeft toevertrouwd. Hoe is dat in het gezin: “Dat ik toch vroom mag blijven, Uw dienaar ‘t allen stond.” Ook als er moeilijkheden en conflicten komen?

Bijbelcentrisch onderwijzen, 2 Timotheus 3:16
“Alles wat hierin staat, is door God geïnspireerd en bruikbaar voor het onderricht, voor het weerleggen van dwalingen, het herstellen van fouten en voor de opvoeding tot een rechtschapen leven.”
De Bijbel wijst ons niet alleen de weg der zaligheid, maar blijkens deze tekst is de Schrift nog op vier andere manieren nuttig. Het moet leiden tot een paradigma van Bijbelse waarden

Heiligheid van God:

Christus als Koning

Liefde van God:

Christus als Priester

Waarheid van God:

Christus als Profeet

  1. Opvoeding als persoonlijke en sociale vorming: 
    als beelddragers en rentmeesters van God; dit geldt voor alle mensen

    Alle mensen dragen het beeld van God:
    wijsheid

    gerechtigheid

    Barmhartig

    geduldig

    waarachtig

    getrouw

    Alle mensen zijn rentmeester van God:
    Gezag

    gehoorzaamheid

    Verantwoordelijk

    solidair

    voorzichtig

    waakzaam

  2. Opvoeding als christelijke vorming: 
    als verloste zondaars en pelgrims onderweg; dit geldt alleen voor christenen
Als pelgrims in het spanningsveld tussen nu ten dele en straks ten volle:
lijden

heiliging

verlossing

vergeving

getuigen

weerleggen

Als mensen die hun bestemming, het eeuwige leven, bereiken:
vrede/sjalom

heerlijkheid

volwassen

volmaakt

onderscheiden

volharden

3. Opvoeding buiten de vaste Rots en het betrouwbare Woord om;
dit leidt tot het tegengestelde, non-waarden, waarmee het doel wordt gemist:

Aard-gebonden, zonder Gods perspectief:
ijdelheid

afgoderij

schijnheilig

intolerant

verleiding

verblinding

OPVOEDEN IN EEN GEBROKEN WERELD
Het kernmotief is: Aanvullen wat ontbreekt, op de manier waarop Paulus dat hanteert.

In onze tijd is christelijke opvoeding niet meer iets dat vanzelf spreekt. Daarom moeten ouders op de hoogte zijn van datgene wat er op hun kinderen afkomt, en dit voorzover nodig aanvullen of zelfs weerleggen.

Wanneer de school op een ander spoor zit dan de ouders, dient men onderscheid te maken tussen drie situaties:
– zaken die de school laat liggen en die u belangrijk vindt,
– ongewenste zaken die u mogelijk kunt corrigeren,
– onaanvaardbare zaken waaraan u uw kinderen moet onttrekken.