Hypnose op velerlei gebied
Steeds vaker worden ook christenen op allerlei gebieden met hypnosepraktijken geconfronteerd:bij psychologen en bij de psycho- of hypnosetherapie, in volkshogescholen, in allerlei zelfhulpgroepen, bij computer- en videospelletjes, bij cursussen rondom zwangerschap en geboorte, bij medische zorg op school, in de medische voor- en nazorg, bij management en verkoop, op tv en bij de tandarts, bij benoemings- en bekwaamheidstesten, in het basis- en hoger onderwijs en zelfs in christelijke gemeenten. Daarom moeten we indringende vragen stellen: Wat is hypnose? Is hypnose een onschuldige psychotechniek of een quasireligieuze of misschien een occulte bezigheid, die het lichamelijke en geestelijke welzijn beïnvloeden kan?

Een boek over hypnose van dr. Franzke: 140 blz., € 12,80

1. Wat is hypnose?
Onder hypnose moet verstaan worden: alle technieken en situaties die tot een toestand van “trance” (kunnen) leiden. Trance is een bijzondere bewustzijnstoestand, waarbij de wil en het verstand verregaand uitgeschakeld zijn, de waarneming beperkt is, “innerlijke beelden” voor het geestelijk oog ontstaan en bovennatuurlijke fenomenen mogelijk zijn.

2. En hoe gaat dat?
In de regel dienen de deelnemers een rustige, iets donkergemaakte ruimte op te zoeken en een bepaalde lichaamshouding aan te nemen. Er wordt soms zachte trance bevorderende achtergrondmuziek gespeeld. Tenslotte moeten de deelnemers een serie aanwijzingen beluisteren en opvolgen om de trance op gang te brengen. (zgn. suggesties). Maar voor alles moeten ze:

-het zich aangenaam maken,
-de ogen dicht doen,
-zich ontspannen (ontspanningsoefeningen),
-de spieren ontspannen,
-alles loslaten, de gedachten laten komen en laten gaan (yoga),
-op de ademhaling letten,
-bijzondere ademoefeningen doen,
-hun aandacht op een enkel “punt” richten (beperken, fixeren, concentreren, centreren, verzamelen, focussen), bijvoorbeeld op een pendel, een vinger, een pen, een munt enz.,
– iets naar boven kijken, eventueel naar een bepaald voorwerp,
-denken aan iets moois en deze situatie opnieuw beleven met alle vijf zintuigen,
-zich voorstellen naar een andere plaats, in een andere wereld of tijd te reizen,
-“innerlijke beelden” voor het geestelijke oog waarnemen of eenvoudigweg “laten komen”.

Bovendien zijn er een massa andere hypnosetechnieken, bijvoorbeeld bij NLP (= Neuro Linguistisch Programmeren): de inbeddingstechnieken, woorden , die ten doel hebben iemand in trance te brengen, in teksten , in het bijzonder door sprookjes in te bouwen. De confusietechnieken door bijvoorbeeld onlogische zinsconstructies, die de geest moeten verwarren. De spiegeltechnieken, waarmee we gespiegeld of geïmiteerd moeten worden.

Onder bepaalde omstandigheden kunnen ook de volgende praktijken een hypnotisch karakter hebben:
-acupunctuur
-voortdurend zwijgen
-associatietechnieken
-automatisch schrijven
-ayurveda, div. technieken
-bidden met de rozenkrans, van de mala of subha
-bidden en zingen “in tongen”(charismatisch)
-biofeedback-handelingen
-brainstormen
-bungeejumpen en aanverwante activiteiten

-clustering
-voortdurende stress
-“Trust Fall”
-drugs, shocks, horror, angsten
-extreem vasten (voorzichtig bij het “therapeutisch vasten”)
-extreem gedrag
-extreme sporten
-buitengewoon schreeuwen en ruziemaken, excessieve woedeuitingen
– familieopstellingen volgens Hellinger
-innerlijke teams (F.Schulz von Thun )

-isolatietank (samadhi tank)
-joggen, walken ( over een kritieke drempel gaan)
-koudeprikkels (Kneipp)
-lichamelijke en geestelijke uitputtingstoestanden
-creatief schrijven
-korte filmfragmenten in muziekvideo’s
-laserprojecties in de disco
-marathonloop
-massagetechnieken
-meditatie, yoga, tai chi, tchi gong en aanverwante praktijken

-mind-mappingtechnieken
-muziekstijlen (meditatie- en ontspanningsmuziek, diverse klassieke, hip-hop en technomu ziek, natuurklanken en sfeermuziek, enz.
-power-aerobic en aanverwante praktijken
-psychotherapieën, div. technieken
-prikkels door overmatige informatie
-sensory deprivation
-rollenspelen (div) en aanverwante identificatietechnieken (familieopstellingen)
-sauna en zweethut (inipi)
-slaap- en voedselonthouding
-sociale isolatie

-speltherapieën voor kinderen div.
-dagdroomtechnieken
-geheugentrainingstechnieken
-overlevingstrainingtechnieken, div.
-wierook, rookstaafjes, geuren en aromastoffen in lampen, in badwater
-wellness- en fitnesstraining, div. praktijken

Alle activiteiten kunnen uiteindelijk tot een toestand van trance leiden, waarbij men zich volledig op een enkel “punt” of gedachte moet concentreren. Daartoe behoren schaken en aanverwante spellen. Spelletjes met de Game Boy, met Playstation en met de computer, waarbij zonder onderbreking op een punt gestaard moet worden (autoracen, Moorhuhn, e.v.a). Daarbij horen diverse tests die onder grote tijdsdruk gedaan moeten worden. (bekwaamheidstesten en tests bij arbeidsbureaus ), het tekenen van “liggende achten” of het klimmen op klimwanden en het kisten stapelen, het balanceren op koorden, (door volle concentratie op het touw, op de vinger, op het evenwichtspunt). Activiteiten die iemand duizelig kunnen maken en ook in trance brengen en/of je geest in verwarring brengen (achtbaan of carrousel), maar ook het beluisteren /lezen van confuse teksten. Maar bovendien drugs en andere hallucinerende middelen en op een bepaalde wijze bereide theesoorten.

3. Wat moet je daar nu allemaal mee ?
Volgens de heersende opvatting is hypnose een universeel wonderprogramma. Met hypnose is, naar men beweert, bijna alles mogelijk. Hypnose wordt als wetenschappelijk erkende ontspannings- , therapie- en genezingsmethode beschouwd.
Naar het schijnt kan hypnose ontspanning bewerken, lichamelijke en geestelijke ziekten genezen of zelfs voorkomen. Naar het schijnt kan hypnose de persoonlijkheid in bepaalde levensomstandigheden positief beïnvloeden , de persoonlijkheid versterken, prestatieverhogend werken en helpen bij het leren. In werkelijkheid is hypnose echter geheel iets anders.

a. Bij hypnose wordt de aanpak bepaald door technieken die trance in gang moeten zetten. Strikt genomen is hypnose een “ trance- en doorway-” techniek. Ze leiden naar een toestand van trance, die de deur naar andere, onzichtbare werelden en machten opent. De psychologie en de hypnoseliteratuur noemen ze de wereld van het onbewuste of onderbewustzijn. Veelvuldig wordt van het “hogere zelf”, of van zogenaamde “delen” of “deelpersoonlijkheden” gesproken die, zo wordt verondersteld, diep in onze ziel huizen.

Het is interessant dat het onbewuste of het onderbewuste dezelfde eigenschappen heeft, die de Bijbel aan God toeschrijft. Het onbewuste of het onderbewustzijn lijkt almachtig, alwetend, wijs en edel, hulpvaardig en goed te zijn. Je kunt op het onbewuste of het onderbewustzijn vertrouwen. Het is (een) je vriend, helper en raadgever.

b. In werkelijkheid bestaat hypnose uit technieken van astralprojectie. Zoals de hypnoseliteratuur duidelijk maakt , kan hypnose de inleiding tot buitenlichamelijke zielenreizen zijn. In een toestand van trance kan de gehypnotiseerde zijn lichaam verlaten en naar een andere, onzichtbare wereld reizen.

c. In werkelijkheid is hypnose een techniek van (spirituele) transcommunicatie. In een trancetoestand zou de gehypnotiseerde met onzichtbare werelden en machten communiceren. Klaarblijkelijk kunnen toestanden van trance een soort “innerlijk beeldscherm” activeren waarop “innerlijke beelden”, zoals op een projectiewand in een bioscoop, geprojecteerd kunnen worden. Daarbij kan de gehypnotiseerde als zender en ontvanger functioneren. Naar behoefte kan hij dan in zijn trancetoestand “innerlijke beelden” zenden of ontvangen. Voor het innerlijke of geestelijke oog speelt zich dan een soort film af. Meestal onthult deze film een schijnbaar ”verborgen weten”: over het nu, over het verleden of zelfs over de toekomst. In sommige gevallen geeft hij zogenaamde inzichten in traumatische belevenissen uit de vroege kindertijd. (geliefd motief: sexueel misbruik, mishandeling) , in veronderstelde geboortetrauma’s of zelfs in traumatische belevenissen in “vroegere levens” (geliefd motief: heksenverbranding op de brandstapel). In andere gevallen wordt zelfs “een blik in de hemel” toegestaan (zgn. bijna- doodervaring). In deze samenhang moeten we de alles beslissende vraag stellen: Wie maakt en start nu eigenlijk de film? Uit wetenschappelijk oogpunt is het het onbewuste of het onderbewustzijn. Maar uit Bijbels standpunt zijn het de machten van de duisternis. Vanuit Bijbels standpunt is hypnose een techniek van communicatie met verschillende machten van de duisternis. Volgens de Bijbel kan de gehypnotiseerde in een toestand van trance zich richten op de machten van de duisternis met hulp van suggesties en visualiseren ( innerlijke beelden).

Aan de andere kant kunnen de machten van de duisternis aan de gehypnotiseerde en/of hypnosetherapeut mededelingen doen met behulp van
“innerlijke stemmen”,
“innerlijke beelden”,
vinger- of handbewegingen,
inspiratie door bepaalde gedachten, dit met behulp van pendel of “automatisch schrijven”. In dit geval heeft de gehypnotiseerde de functie van een medium (pendelen/ spiritisme) .
In een toestand van trance spreekt een transcendente macht uit de mond van een gehypnotiseerde, maar nooit het onbewuste of het onderbewustzijn , zoals psychologen en psychotherapeuten ons willen doen geloven.

e. In werkelijkheid bestaat hypnose uit magisch-therapeutische praktijken. Zij moeten persoonlijkheid, gewoonten en gedrag geheel veranderen en weliswaar alleen met behulp van suggesties en visualisering.

f. Hypnose maakt gebruik van magisch-medische praktijken. Ogenschijnlijk kan hypnose een groot aantal ziekten genezen, verlichten of helpen vermijden met behulp van ontspanning en met behulp van suggesties en visualisering.

g. In werkelijkheid bestaat hypnose uit paranormale praktijken. Hypnose kan bovennatuurlijke verschijnselen en krachten oproepen. In een toestand van trance is de gehypnotiseerde veelal onaantastbaar en pijnongevoelig. (op vurige kolen lopen, operaties bijv.), ze kunnen niet geleerde talen spreken en/of verstaan, ze kunnen lichaamsdelen of ook het hele lichaam laten verstijven en ze hebben een buitengewoon goed geheugen.

4. Wat moet ik ervan denken ?
a. Hypnose is niet ongevaarlijk. Ze kan het lichamelijke en geestelijke welzijn beïnvloeden. Ze kan de geest verwarren en tot geestesziekten leiden. Dat bewijst ons de meestal warrig gestructureerde hypnoseliteratuur, op indrukwekkende wijze.

b. Hypnose bestaat uit pseudoreligieuze en magische praktijken. Hypnose werkt meestal met dezelfde technieken , zoals heksen, magiërs, yogi’s en sjamanen: met rituelen, lichaamshoudingen, ontspannings- en ademhalingstechnieken, concentratie- en oogtechnieken en bovendien met suggesties (bezweringsformules) en visualisering. Hypnose richt zich tot een bovennatuurlijke supermacht of superkracht, (misleidend het onbewuste of het onderbewustzijn genoemd), waaraan persoonlijke en pseudoreligeuze eigenschappen toegeschreven worden.

c. Hypnose is in directe tegenspraak met het Woord van God en met het christelijk geloof. Uit Bijbels standpunt opent hypnose de deur naar het rijk en naar de machten van de duisternis en opent ze niet de deur “naar binnen” of naar het onbewuste of het onderbewustzijn. Hypnose verandert de gehypnotiseerde in een medium, respectievelijk in een mediale persoonlijkheid, die door onzichtbare machten geïnspireerd en geleid wordt. Vanuit Bijbels standpunt mobiliseert en gebruikt hypnose de bovennatuurlijke krachten van demonische machten en niet “de innerlijke krachten” of “innerlijke bronnen”, zoals de literatuur beweert. Daarbij wordt een onbekende supermacht of superkracht opgeroepen (meestal het onbewuste of het onderbewustzijn genoemd.), met persoonlijke en pseudoreligieuze eigenschappen. Dat is afgodendienst!

d. Hypnose gaat tegen recht en wet in, als de betrokkene zonder uitvoerige uitleg en zonder uitdrukkelijke toestemming, waarbij gebruik gemaakt wordt van de afhankelijke relatie waarin iemand is, gedwongen wordt zoiets te moeten ondergaan, zoals in scholen.
Hypnose gaat lijnrecht in tegen het hypnoseverbod, hypnose gaat lijnrecht in tegen het therapieverbod en het staat lijnrecht tegenover het grondrecht van vrijheid van geloofs-, gewetensvrijheid en vrijheid van religie.

e. Vanuit deze achtergrond is hypnose in het onderwijs een moreel verwerpelijke en niet rechtsgeldige vorm van religieuze indoctrinatie en een antichristelijke zendingsdrang.

5. Hoe kan ik mij beschermen?
Laat je nooit hypnotiseren! Dat is het beste! Het probleem is echter , dat ons steeds minder meegedeeld wordt dat we gehypnotiseerd moeten worden. Daarom is het nodig dat u en uw kinderen de bovengenoemde hypnosepraktijken kennen en ze in voorkomende gevallen strikt weigeren. In veel beroepen waarin veel concentratie gevraagd wordt, is voorzichtigheid geboden. Onder omstandigheden zou je een beroep moeten opgeven of oppassen, dat de gedachten voortdurend heen en weer gaan, voor zover dat mogelijk is.
In tegenstelling tot de voortdurend herhaalde opmerkingen in de hypnoseliteratuur, behoort het rijden in een auto daar in de regel niet toe. Je moet je weliswaar op het verkeer concentreren, maar toch kun je tijdens een rit aan vele andere dingen denken. Je oplettendheid is er, maar niet alleen voor het autorijden. Bij het interactieve autoracespel is de concentratie wel volledig.

Zoals uitgelegd zou hypnose aan de deelnemer op vele en verschillende manieren een onzichtbare vriend en helper geven. Bekeerde christenen hebben geen andere onzichtbare vriend en helper nodig . Ze hebben al een onzichtbare Helper: JEZUS CHRISTUS! HIJ alleen is almachtig, alwetend, wijs en hulpvaardig en goed. We kunnen tot Hem spreken door het gebed en HIJ spreekt alleen tot ons door de Bijbel, het Woord van God en niet door het zogenaamde onderbewustzijn met zijn ”innerlijke stemmen”, “innerlijke beelden” of door vinger- of hand- of pendelbewegingen.

Ook wanneer de hypnoseliteratuur uit verstandelijke motieven steeds het tegendeel beweert: Hypnose is een vorm van magie! Hypnose is gevaarlijk! Hypnose gebruikt bovennatuurlijke krachten. Hypnose kan tegen iemands wil en zelfs zonder dat iemand er zich van bewust is, gebruikt worden!
Daarom juist dient u de aan het begin genoemde technieken te kennen en te vermijden.

Prof. dr. R.Franzke